مشارکت عمومی برای مطالبه ارزیابی اثرات زیست محیطی

الزام پروژه های بزرگ به رعایت معیارهای زیستمحیطی البته امری برخوردار از ضوابط حقوقی و قانونی است. از اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تا مجموعه متنوعی از انواع قوانین و مقررات در حوزه های مختلف شهری و عمرانی و صنعتی و … مجریان پروژه ها را وامیدارد که جز در چارچوب استانداردهای محیط زیستی فعالیت نکنند. اما می دانیم که در عمل اینگونه نیست. کماکان نه فقط بخش خصوصی بلکه حتی برخی پروژه های دولتی بی اعتنا به اینگونه مقررات اجرا می شوند و غالب پروژه ها یا ارزیابی زیستمحیطی ندارند، یا دارند اما حقیقی نیست یا دارند و حقیقی هم هست اما نقض آن مورد پیگرد سازمان محیط زیست و دیگر نهادهای مرتبط قرار نمی گیرد. اشکال از قانون است یا مجریان آن؟ چگونه می توان الزام به رعایت استانداردهای زیست محیطی را به یک مطالبه عمومی تبدیل کرد؟ انتظار می رود که در این کلاس به این سوالها پاسخ داده شود. نقض قوانین زیست محیطی غالبا موضوعی پنهان از دید مردم نیست. مثل مواردی همچون عدم رعایت حریم رودخانه ها و یا تغییر کاربری غیر مجاز زیستگاههای طبیعی. شهروندان می دانند که قاعدتا این کار خلاف است اما نمی دانند تا چه حد خلاف است و چگونه می تواند مورد پیگرد قرار گیرد. مدرس کلاس باید با تشریح ابعاد فنی ارزیابی اثرات زیستمحیطی پروژه ها به فراگیران کمک کند ذهنیتی منسجم در باره چارچوب فنی و حقوقی چنین بحثی پیدا کنند.